Sinds 1994 maakt het Landgoed Plantloon deel uit van het Nationaal Park Drunense en Loonse Duinen. Het landgoed is omringd door statige lanen, natuurlijk ogende dennen- en loofbossen, grazige weilanden en pittoreske boerderijen. De combinatie van mens en natuur heeft het gebied een rijk planten leven en gevarieerde dierenwereld gegeven.
De turfindustrie in de Middeleeuwen heeft rijke cultuurhistorische sporen achter gelaten. Deze zijn vandaag de dag nog zichtbaar op verschillende plekken op het landgoed. Een goed voorbeeld is de turfvaart, een uitgebreid waterwegnetwerk voor de transport van turf.
Vanaf de 14e eeuw heeft het bewegende zand van de Loonse en Drunense Duinen de gehuchten in de omgeving geteisterd met zandoverlast. Terwijl de zandvlaktes gevormd waren door menselijk handelen. Het intensief ontginnen van de oerbossen heeft geleid tot de vorming van stuifzandvlaktes. Sindsdien heeft men altijd geprobeerd om het teisterende zand tegen te houden door bossen rondom de zandvlaktes aan te leggen.
Het Landgoed Plantloon lag ook in de omgeving van de openzandvlaktes en met moerassen en broekbossen. De schrale landbouwgronden waren niet productief en besloot voormalige boeren via en andere weg inkomsten te generen. Op de grote vraag naar turf kon men slim inspelen door de moerassen in het landgoed te ontginnen en de turf te verkopen aan Heusden en 's Hertogenbosch. Om de het turf te kunnen vervoeren is er een uitgebreide waterwegnetwerk aangelegd in de vorm van sloten. Deze waterwegen zijn nog goedzicht baar in het landschap.
In 1994 zag men het belang van de cultuurhistorische waarden van het landgoed in en werd het aangewezen als beschermgebied door het onderdeel te maken van het Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen. Als onderdeel van het Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen kan de natuur zich ontwikkelen in balans met de cultuur. Liefhebbers van vogels, vlinders en akkerkruiden komen in het voormalig landbouwgebied Hengstven helemaal aan hun trekken. De akkers en weilanden worden nu op een natuurvriendelijke wijze beheerd, waardoor er veel dieren en planten leven. Vroeger lagen hier drie grote vennen die door landbouwontginningen zijn drooggelegd. Natuurmonumenten wil in de toekomst de natuur herstellen naar haar drassige oorsprong en de vennen en heide laten terugkeren in het landschap.