Eendenkooi Bakkerswaal
Eigenaar(s): Stichting Het Zuid-Hollands Landschap
Eendenkooi Bakkerswaal is één van de functionerende kooien, inclusief het bijbehorende oude ambacht van kooiker en zijn bijbehorende kooikershond.
Eendenkooi Bakkerswaal is één van de functionerende kooien die een stukje cultuurhistorie vertegenwoordigen. Inclusief het bijbehorende oude ambacht van kooiker en zijn bijbehorende kooikershond. Eendenkooien zijn vanginrichtingen waarvan de geschiedenis teruggaat tot ver in de zestiende eeuw. Waarschijnlijk bedacht in Nederland, en te zien op enkele andere plaatsen in de wereld. Het is een uniek samenspel tussen tamme- en staleenden, een kooiker en een hondje (kooikershond).
De kooiplas van Eendenkooi Bakkerswaal is 9 meter diep en 4 hectare groot en is daarmee de grootste van Nederland. Het Kooibos om de plas zorgt voor afwisseling in vegetatie en bovendien kunnen de vogels zich hier verschuilen. De polders rondom de eendenkooi maken ook deel uit van het terrein en hierdoor is het in de kooi een oase van rust voor flora en fauna. De rust in het gebied maakt de kooi gedurende elk seizoen weer aantrekkelijk voor verschillende soorten watervogels zoals kuifeenden, slobeenden, smienten, aalscholvers en diverse talingsoorten. Enkele hiervan broeden en/of foerageren hier tijdens hun trek. Omdat de rust erg belangrijk is voor de eendenkooi mogen er in een straal van ruim een kilometer van de kooi geen activiteiten plaatsvinden die geluid veroorzaken.
Historie
Voor het ontstaan van de Eendenkooi Bakkerswaal gaan we terug in de tijd tot aam de dijkdoorbraak St. Elizabethvloed van 1421. Tijdens deze dijkdoorbraak ontstonden een grote waal (meertje als overstromingsrestant) tussen Lekkerkerk en Krimpen aan de Lek. Het duurde even voordat de dijk gerepareerd werd en hierdoor werd de waal groter. Nadat in 1420 de dijk was gerepareerd was de waal binnendijks komen te liggen. Door de jaren heen werd de waal een trekpleister voor eenden en werd in de 17e eeuw een eendenkooi gebouwd. Deze staat vandaag de dag nog steeds op dezelfde plek.
De binnendijkse waal heeft zijn naam te danken aan de bakker die bij de dijkdoorbraken op 18 en 19 November 1421 advies gaf bij het herstellen van de doorbraak. Hij adviseerde namelijk de zakken met meel en zand gevuld te laten zinken en hierop de dijk aan te leggen. Om de bakker te belonen hebben ze toen besloten de ontstane binnendijkse waal de naam Bakkerswaal te geven.
De kooi nu
Tegenwoordig is de eendenkooi in bezit van Stichting Het Zuid-Hollands Landschap en aangewezen als natuurgebied. En om de culturele waarde in stand te houden, is er een beheerder aangesteld die de oude ambacht van kooiker, inclusief het gebruik van een kooikershond, in ere houdt. Bij de kooi de woning van de kooiker is er een bezoekerscentrum. De kooiker vangt de eenden en ringt ze voor onderzoek. Daarnaast doet hij er alles aan om zoveel mogelijk eenden te laten broeden.
Dankzij het afpalingsrecht heerst er rust in het gebied. Hierdoor broeden soms soorten als de buizerd, de kuifeend, de slobeend en diverse talingsoorten.
