Nationaal Park Grenspark De Zoom - Kalmthoutse Heide
Eigenaar(s): Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Agentschap voor Natuur en Bos, Vlaamse Milieumaatschappij Afdeling Water
Het grenspark De Zoom - Kalmthoutse Heide is een gebied waar je goed de rust van natuur kan vinden.
Het grenspark De Zoom - Kalmthoutse Heide is een gebied waar je goed de rust van natuur kan vinden. Droom weg op de uitgestrekte heidevelden die in schemering hun mysterie verhullen. U kunt eindeloos struinen aan de rand van stille en rustgevende vennen of ga de bossen en sta oog in oog met reeën en roofvogels. Of start bij het bezoekerscentrum de Vroente om te informeren over de zeldzame natuurwaarden of belangrijke landschappelijke en cultuurhistorische waarde.
Historie
Kalmthoutse Heide is gevormd door opgestoven rivierduinen in de nabij gelegen Scheldedal. Dit natuurlijke proces heeft geleidt tot ontstaan van een oerlandschap van uitgestrekte berken- en zomereiken bossen op de hogere gronden en veen moerassen op de lagere gronden.
Later is de mens komen wonen en eeuwenlang hebben zijn het gebied gebruikt als graasgronden. Door grazing en gebruik van hout uit de loofboombossen zijn de bossen veranderd in heidevelden. De boeren gebruikten in de middeleeuwen heide plaggen en uitwerpselen van vee als mest in hun akkers. Zo werd er door de mens extra bijgedragen aan de afbraak van de heides. Industrialisering van turf als brandstof in de 13e eeuw heeft geleid om in het lage gedeelte van het gebied turf of moer te winnen. Zijn zijn er nog sporen te zien van moervennen, turfvaarten en ontwateringgrachten.
Nationaal Park
In verloop van tijd is men de heides gaan omzetten in landbouwgrond en naaldbossen. In veel gebieden heeft dit geleid tot verdwijning van de heidevelden. Daarom besloot men in 1941 de laatste heideveld in de Antwerpse Kempen te beschermen. Het ingrijpen van de overheid in Nederland en België en de aanleg van grote landgoederen heeft geleid tot een internationaal natuurpark waar tegenwoordig van kunnen genieten.
Tegenwoordig is Kalmthoutse Heide een geliefd plek voor vele wandelaars en fietsers. Om dit mogelijk te maken is centrale gedeelte opengesteld voor bezoekers. Om het gebied te beschermen en voor recreatie open te stellen zijn er afspraken gemaakt over het beheer van het gebied. Het centrale deel is het rustgebied voor dieren en planten en aan de randen van het gebied is meer ruimte voor de bezoekers.
Het beheer en het bezichtigen van de deelgebieden worden mogelijk gemaakt door natuurbeschermingsorganisaties. Er zijn gemarkeerde wandelpaden aangelegd om het gebied te ontdekken en als geluk heeft komt oog in oog te staan met een ree, zwarte specht en/of een roofvogel.
Natuureducatief Centrum de Vroente
Bij een bezoek aan de grenspark Zoom kunt u beste beginnen bij Natuureducatief Centrum de Vroente. Hier kunt u informatie over de belangrijke landschappelijke en cultuurhistorische waarde van het krijgen. Er wordt aan de hand van tentoonstellingen en videobeelden eerste indruk gegeven van de natuur, het landschap en beheer van het gebied.
