Natuurgebied Het Ilperveld
Eigenaar(s): Landschap Noord-Holland
Varen over kronkelige sloten. Wandelen over trilveen, een plakaat van planten- resten met daaronder metersdiep water, gevormd op de laatste petgaten.
Het Ilperveld, het voormalige hoogveengebied in het waterland, heeft jaren lang de mens gediend voor landbouw, rundveehouderij en turfwinning. De geschiedenis heeft het Ilperveld getekend. Na jaren van ontginnen en uitputten, mag het gebied onder beheer van Het Noord-Hollandse Landschap van zijn wonden herstellen.
Tijdens onze vaartocht maken we kennis met dit typische veenweidelandschap: 'Rust overheerst in het weidse veenweidegebied. We varen op glinsterende sloten die de zon weerspiegelen. De excursieboot verstoort de rust op de waterspiegel met kleine rimpelachtige golven. Deze vloeien richting de slootkant. De slootkant waarop wuivende riethalmen groeien. Achter de rietstroken bevinden zich strakke, groene graslanden waarop grutto's en scholeksters rondlopen. Verderop liggen de natte moerasgebieden. Deze herbergen veel soorten weidevogels zoals kieviten, tureluurs, watersnippen, grutto's, kiekendieven en roerdompen. De natuur heeft weer vrij spel in het cultuurhistorische veenweidelandschap “Het Ilperveld“.'
Historie
Voor de ontstaan van het polder Ilperveld moeten we terug naar ca. 800 – 1000 na Chr. Terug naar de tijd van de turfindustrie met Nederland als één van de hoofdleverancier. Het Ilperveld was een groot hoogveengebied. Men begon hier als 'wilde' het gebied ontginnen. Smalle en brede slootjes werden gegraven die het landschap doorsneden. Hierdoor ontstonden kleine en grote eilanden met daarop de langgerekte plassen, de petgaten.
De 'wilde' vervening in het Ilperveld heeft voor een grillige verkavelingpatroon gezorgd en is uniek in West-Europa. Het netwerk van uitgegraven petgaten en de grote oppervlakten met veenmosbegroeiing is bijna nergens anders te zien dan Oostzanerveld, Varkenslanden en Noorderveen.
De voormalige bewoners van het gebied hadden ook ontdekt dat het kletsnatte hoogveen ook goed was voor landbouw en als graasgebied voor hun vee. En na stoppen van turf winning is het gulle hoogveengebied als stortplaats gebruikt voor vuil. Zo werd door de jaren heen hard handig de Ilperveld gebruikt en misbruikt.
Het Ilperveld, een echte cultuurhistorische natuurreservaat
Het Ilperveld heeft trouw aan de mens jaren lang haar vruchten gegeven en mag nu rusten. Rusten onder de handen van moedernatuur en de natuurbeschermers Noord-Holland Landschap.
In het voorjaar zijn de graslanden weer begroeid met bloemen. De weidevogels zoals scholekster en grutto's kunnen hier alle rust broeden. In de winter verblijven de smienten in grote aantallen. De rietlanden zijn de verblijfplaats voor roerdomp, porseleinhoen, bruine kiekendief en blauwborst. Kortom: 'Er weer leven in het Ilperveld'.
