Ackerdijkse plassen
Eigenaar(s): Natuurmonumenten
De naam "Ackerdijkse Plassen" stamt uit de tijd dat alleen de plassen en de bosjes deel uitmaakten van het gebied.
De Ackerdijkse Plassen is, samen met het voormalige boerenland, de plassen, de bomen en de struiken een rustgebied voor vogels. Deze vogeloase ligt op een plek waar men geen natuur zou verwachten, namelijk op een steenworp afstand van Rotterdam en naast de drukke A13.
De grote diversiteit in het landschap zoals rietland, kleine bosjes, plassen en grasland, maakt het gebied een trekpleister voor de vele soorten vogels die hier verblijven. Denk daarbij aan grote groepen aalscholvers, grutto’s, tureluurs, witgatten, kemphanen, groenpootruiters en in de winter smienten de pijlstaarten. Het terrein is dan ook met recht aangewezen als rustgebied voor vogels.
Historie
Voordat de mens er zijn intrede had gemaakt, zag men in het westen van Nederland een netwerk van geulen en kreken. Deze zijn gevormd onder invloed van de rivieren, de zee en de wind. In de loop der tijd ontstonden moerassen en bossen. De ophoping van dode vegetatie in combinatie met een vochtige bodem zorgde er voor dat er veen vormde.
In de zestiende eeuw ontstond er grote vraag naar veen en hierdoor een sterke turfindustrie. Het afgraven en baggeren van het slappe veen in het grondwater zorgde voor gaten met water, die uiteindelijk als plassen achterbleven, waaronder de Ackerdijkse Plassen. De exploitatie van de Ackerdijkse Plassen was van korte duur, omdat het zand en klei in de bodem het gebied weinig winstgevend maakten.
Door de jaren heen begon de natuur zich te herstellen in en rondom de plassen. Dankzij de verschillende grondsoorten in de bodem zijn er ook veel soorten bomen gaan groeien: berken, wilgen, elzen, essen, meidoorns, zomereiken, beuken, iepen, hazelaars en lijsterbessen. Naast de plassen vormen de graslanden en hooilanden zijn ook een trekpleister voor insecten. En deze zijn op hun beurt weer goed voor de vogels in het gebied.
Tegenwoordig een vogeloase
In 1962 besloot Vogelbescherming Nederland om de plassen en hun omgeving op te kopen en te beschermen als de belangrijk vogelgebied. In de loop der jaren is het vogelreservaat uitgebreid met aankoop van weilanden en een historische melkboerderij. Na 2003 is het totale terrein in eigendom en beheer van Natuurmonumenten. De doelstelling van het natuurgebied is het in stand houden van de natuur voor de vele bedreigde vogelsoorten in het gebied.
Tegenwoordig is de Ackerdijkse Plassen één van de belangrijkste vogelgebieden van Nederland. De insecten, amfibieën en vissen zijn een goede voedselbasis voor veel soorten vogels die elk seizoen hun weg hiernaartoe vinden. Opmerkelijk zijn de nesten rondom de plassen van grote groepen aalscholvers die in kolonie leven. Ook veel weidevogels hebben hun weg hiernaartoe gevonden. De grutto en tureluur broeden hier. In het voorjaar en herfst maken vogels als de witgat, kemphaan en groenpootruiter graag een pitstop tijdens hun vertrek van Noord naar Zuid (en terug). In de wintermaanden overwinteren de smient en de pijlstaart ook in de Ackerdijkse plassen.
