Hellegatsplaten is een vogelparadijs met vrij grazende hekrunderen, wilde paarden en vele soorten vogels. Het is zijn huidige vorm gaan nemen na de bouw van de Philipsdam en daarna de inzet van Staatsbo sbeheer. De natuur kreeg vrij spel en begon met de ingrediƫnten zout en zoet water, natte en droge klei en droog zand te koken. Het resultaat hiervan zien we zien we terug in de vele soorten planten en dieren.
Hellegatsplaten en Ventjagersplaten vormden een uitgestrekt inter-getijdengebied met behoorlijk grote verschillen tussen eb en vloed. De sterke stroom van eb en vloed maakten diepe geulen. Deze geulen waren vroeger zeer verraderlijk voor schippers en daarom kreeg het gebied de naam 'Hellegat'.
De strijd tussen mens en zee heeft verschillende sporen achter gelaten in Nederland. Op sommige plaatsen verdwenen de getijden en veranderden zoutwatergebieden in zoetwatergebieden. Na de bouw van de Philipsdam is de Kramer-Volkerrak binnen een korte tijd veranderd in een zoet binnenmeer. Dit betekent dat de getijden voor Hellegatsplaten en Ventjagersplaten waren verdwenen
Na het uitspoelen van de zoutlaag begon de natuur dankbaar gebruik te maken van het zout, zoet, de natte en droge klei en van droog zand om het gebied vorm te geven. Het zoutvrije gedeelte vormde een struweel van wilgen, elzen, berken en duindoorns. Omdat klei zout vasthoudt, zijn er op sommige plekken zoutminnende planten blijven groeien zoals zeeaster en zeekraal.
Vanwege de grote variatie van bijzondere planten en dieren is Hellegatsplaten een beschermd gebied. De beheerder, Staatsbosbeheer, heeft zich enorm ingezet om dit gebied zo natuurlijk mogelijk van de grond te krijgen. Op sommige plekken is de natuur geholpen om het voedselrijk te houden voor de vele vogels zoals flamingo's, lepelaars, visarenden en kiekendieven.
Er zijn paarden en hekrunderen ingezet om de verscheidenheid in de platengroei verder te helpen ontwikkelen.